Sytuacja na Ukrainie jest bardzo napięta. Wiele osób uważa, że grozi nam III wojna światowa. Czy Polska może czuć się bezpieczna? czy bandyta putin użyje broni nuklearnej. Czy Polska jest przygotowana ?
Rosjanie od kilku lat " straszą " Polaków iż użyją na terenie Polski broń jądrową zgromadzoną w Obwodzie Kaliningradzkim oraz na terenie Rosji. Wiemy jakie skutki przyniosło by użycie tej broni - nieobliczone straty i ogromną tragedię wręcz niewyobrażalną w postaci zniknięcia z mapy całych miast, osiedli z ludźmi i całym wyposażeniem oraz ich dobytkiem. Czy jesteśmy przygotowani na takie działania ? Postaram się krótko przedstawić ten ważki problem.
W czasach tzw. "zimniej wojny" tj. od lat 1946 do 1989 w Polsce istniał program edukacyjny dla społeczeństwa oraz przygotowań militarnych w armii, celem którego była obrona kraju przed Bronią Masowego Rażenia zwanego OPB Mar. Oczywiście, agresorem wtedy, były kraje NATO i Stany Zjednoczone.
Tak było w poprzednim w Polsce dawniej.
W ramach tego programu w szkołach zawodowych i średnich wprowadzono jako przedmiot obowiązkowy Przysposobienie Obronne. W trakcie nauki tego przedmiotu przygotowywano uczniów w jaki sposób ludność cywilna ma się zachowywać i chronić przed i po ataku nuklearnym. Uczono między innymi w jaki sposób postępować i chronić ludzi przed bronią masowego rażenia typu A -atomowa, B - biologiczna, C – chemiczna. Uczono także jak zabezpieczać wodę pitną i produkty spożywcze przed opadem promieniotwórczym czy zakażeniami chemicznymi. W nowo wybudowanych wówczas blokach mieszkalnych adaptowano w nich piwnice na ukrycia.
Przed takimi budynkami często widać było wystające żelbetowe wyjścia ewakuacyjne zwane potocznie przez młodzież tzw."kominkami". Po 1989 r. po zmianie ustroju gospodarczego jak i obowiązującego prawa w tym budowlanego, to na właścicielu lub zarządcy obiektu budowlanego ciążył obowiązek utrzymania w sprawności tych budowli tzw. schronów i ukryć dla ludności i pracowników w zakładach pracy. Następował wówczas istotny dylemat, czy wymienić cieknący dach, dziurawe okna, niesprawne instalacje czy budować ukrycia przed bronią atomową, które z punku widzenia sztuki budowlanej były zbyt słabe, by kogokolwiek w nich uratować. Słynne metro warszawskie w określonej wyznaczonej jego części miało zostać adaptowane i dostosowane jako ukrycie dla ludności. Zbyt wielkie koszta i trudności techniczne w jego adaptacji spowodowało zarzucenie tego projektu.
Trochę teorii
Budowla ochronna jest to specjalnie wykonana i wyposażona budowla lub część budynku (najczęściej podpiwniczenie) w celu zapewnienia zbiorowej ochrony ludności przed środkami rażenia, skażeniami promieniotwórczymi i chemicznymi, w tym toksycznymi środkami przemysłowymi.
Budowle ochronne mogą być przygotowywane z przeznaczeniem na ukrycie w nich ludzi i zabezpieczenie przed zniszczeniem ruchomych dóbr kultury, szczególnie ważnej dokumentacji, cennej aparatury oraz zapasów żywności i leków.
Budowle ochronne funkcjonują w okresie pokoju i w czasie wojny. Mogą one być przygotowywane jako schrony o określonej normami technicznymi wytrzymałości konstrukcyjnej oraz jako ukrycia bez szczególnych wymogów wytrzymałościowych (ukrycia zastępcze). Na ukrycia mogą być wykorzystane podziemne obiekty komunikacyjne (metro, parkingi), handlowe, usługowe, magazynowe itp.
Budowle ochronne przygotowuje się w dwóch etapach:
I etap - budowle będące w gotowości eksploatacyjnej,
II etap - budowle przygotowane częściowo.
Budowle ochronne, w zależności od ich wytrzmałości na obciążenia (P) i stopnia osłabienia promieniownia jonizującego (K) dzielą się na:
- Schrony - odporne na obciążenia (P) powyżej 0,05 MPa i ochronnę przed promieniowaniem jonizującym (K) powyżej 500
- Ukrycia - zapewniające ochronnę przed promieniowaniem jonizującym (K) powyżej 100 do 200 (ukrycia przed opadem promieniotwórczym) lub powyżej 200 (ukrycia zabezpieczające).
Schron - (budowla ochronna) stanowiąca część budynku
lub budowli (przede wszystkim w podpiwniczeniu), a także wolno stojąca,
przeznaczona do ochrony rozmieszczonych w niej osób oddziaływaniem
środków rażenia oraz wtórnymi skutkami ich użycia tj. skażeniem
promienotwórczym, chemicznym (w tym toksycznymi substancjami
przemysłowymi).
Zapewnienie ochrony oraz warunków do przetrwania osób przebywających w schronie przez okres autonomiczny, co najmniej 3 dni bez pomocy z zewnątrz, wymaga wyposażenia go w specjalistyczne rządzenia oraz określone instalacje w tym filtrowentylacyjne, zaopatrzenia w wodę i odprowadzanie ścieków, ogrzewania oraz energii elektrycznej, a ponadto w sprzet kwaterunkowy, odpowiednie zapasy żywności, artykułów pierwszej pomocy medycznej, leków, sprzętu łączności.
Ukrycie - musi być wyposażone w najprostsze instalacje i urządzenia i odpowiedni sprzet kwaterunkowy oraz niezbędne materiały do zapewniena osobom chronionym minimalnych warunków do przetrwania.
Schrony przygotowuje się dla ochrony:
- pracowników zakładów pracy, których działalność w okresie zagrożenia bezpieczeństwa państwa lub wojny jest niezbędna dla zapewnienia ludności warunków do przetrwania;
- pracowników zakładów pracy, w których istniejezagrożenie od toksycznych środków przemysłowych oraz ludności zamieszkałej wokół tych zakładów w strefie bezpośredniego zagrożenia;
- ludności zamieszkałej w miastach,
- a ponadto na ukrycie i zabezpieczenie przed zniszczeniem ruchomych dóbr kultury, szczególnie ważnej dokumentacji, cennej aparatury oraz zapasów żywności leków.
Ukrycia przygotowuje się dla ochrony ludności zamieszkałej na wsiach oraz w jednostkach osadniczych położonych poza miastem.
- wejścia/wyjścia,
- przedsionka (stanowiącego śluzę),
- korytarza,
- drzwi ochronno - hermetycznych,
- komór schronowych,
- WC,
- czerpni powietrza,
- wyjścia awaryjnego wraz z szybem wyłazowym,
- agregatu filtrowentylacyjnego,
- wywiewnych klap schronowych,
- automatycznego zaworu przeciwwybuchowego,
- komory rozprężnej,
- wentylacji grawitacyjnej,
- instalacji elektrycznej,
- zbiorników na wodę pitną.
Stan aktualny budowli ochronnych w Polsce.
Według literatury przedmiotu 4329 schronów oraz 57 603 ukryć - dokładnie tyle budowli ochronnych znajduje się na terenie Polski, jak informuje sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Wąsik. To jednak tylko liczby, które nie oddają np. stanu technicznego tych obiektów czy ich gotowości bojowej. Problem stanowić może również ich bardzo nierówne rozmieszczenie na terenie kraju.
Na podstawie oceny przygotowań w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej przygotowanej przez Szefa Obrony Cywilnej Kraju, ale jeszcze za 2020 r. I tak, zgodnie z przywołanym dokumentem, jest ich dokładnie 4329 i pomieścić mogą 470 347 osób. Najwięcej schronów znajduje się w województwie śląskim, a ich pojemność wynosi 145 372. Na drugiej miejscu znajduje się łódzkie - 540 schronów o pojemności 73 330. Natomiast 502 schrony o pojemności 56 814 znajdziemy, jak informuje resort, w województwie pomorskim.
Czy zatem dzisiaj w warunkach zagrożenia nuklearnego przez Rosję w naszym kraju istnieje skuteczny dla większej ilości ludności sprawny, zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi i procedurami, system ukryć budowlanych i jakichkolwiek innych dla ludności przed szkodliwymi czynnikami po wybuchu broni masowego rażenia ? Myślę tutaj o skażeniu promieniotwórczym tak znanym po awariach elektrowni atomowych np. w Czernobylu czy Japonii. Nie posiadamy, według mojej skromnej wiedzy, żadnych sprawnych ukryć przed zakażeniami chemicznymi czy biologicznymi dla większej ilości ludności. Pomijam oczywiście Centra Dowodzenia, Stanowiska Kierowania itp... Nie spotkałem takiej informacji w dostępnej literaturze przedmiotu, W Szwajcarii istnieje system podziemnych miast mogących ukryć całość ludności tego państwa. Wiele tego typu ukryć buduje aktualnie się w Rosji i Niemczech.
Co może oznaczać budowanie podziemnych miast, gigantycznych schronów czy magazynów żywności? Jaka katastrofa grozi światu? Analizując prasę oraz inne dostępne źródła informacji dowiedziałem się, że wiele państw w ostatnim okresie zaczęło lub kontynuuje budowę podziemnych bunkrów i schronów. Zadałem sobie pytanie: komu i czemu te budowle mają służyć i jaka ewentualnie grozi nam katastrofa? Aby odpowiedzieć na te pytania, przeprowadziłem analizę tego problemu w oparciu o uzyskane informacje prasowe i własną wiedzę. Niech zatem przemówią fakty…
Jak inni przygotowują się do tych zagrożeń ?
Na wyspie Spitsbergen rząd Norwegii zbudował schron podziemny, do którego schowano 4,5 miliona sztuk nasion roślin jadalnych hodowanych na świecie oraz złożono duże ilości żywności. Inwestycja pochłonęła ok. 10 milionów dolarów.
Jak wynika z nieoficjalnych źródeł, Norwegia buduje na dalekiej północy podziemne miasto, mogące pomieścić ok. 2 mln swoich obywateli. Pozostali obywatele Norwegii, dla których nie znajdą się miejsca w schronie, mogą w razie kataklizmu zginąć w ciągu 24 godzin. Budowa odbywa się za zgodą Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej.
Rząd Wielkiej Brytanii zamierza przenieść Bibliotekę Narodową z Manchesteru, pod pozorem jej remontu, do kopalni soli w Ceshire. Liczba przenoszonych woluminów to prawie milion sztuk.
W Pekinie, jeszcze za czasów „zimnej wojny”, zbudowano podziemne miasto o powierzchni ok. 85 km2. Ma być schronieniem dla członków władz i wybranych osób. Miasto-schron posiada 4 tys. km korytarzy i 700 tys. km podziemnych dróg dojazdowych utworzonych w systemie powiązanych z sobą bunkrów i schronów. System ten nazwano „Podziemnym Wielkim Murem”.
W Rosji, pod Moskwą, wybudowano zupełnie oddzielną nitkę metra, stanowiącą schron dla członków władz. Obecnie trwają tam prace budowlane. Łącznie w Moskwie wybudowano już około 5 tys. bunkrów, które mają ochronić jej mieszkańców. W ciągu 2 najbliższych lat planuje się budowę kolejnych 5 tys. takich schronów, w tym także przeciwatomowych.
Na Uralu, w skałach góry Yamantau, Rosja buduje ogromny kompleks podziemny. Przy budowie zatrudnionych jest 30 tys. robotników. Ma być to najnowocześniejsze na świecie centrum dowodzenia. Kompleks tych bunkrów ma powierzchnię ok. 1000 km2 i może pomieścić ok. 60 tys. osób. Wyposażony jest w specjalnie wybudowane trasy kolejowe i drogowe. Kompleks znajduje się 2 tys. km od Moskwy.
W Holandii nieprzerwanie od 2007 r. budowane jest ogromne podziemne archiwum, które może pomieścić zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej. Budowla składa się z trzech klimatyzowanych pięter usytuowanych 60 metrów pod ziemią. Prace trwają.
Niemcy budują od kilku już lat podziemne schrony, jak za czasów „zimnej wojny”. Schrony to nowoczesne centra dowodzenia będące jednocześnie siedzibami zarządzania kryzysowego. Istniejące schrony i bunkry poddawane są modernizacji i doposażeniu w nowoczesny sprzęt łączności i dowodzenia.
Stany Zjednoczone posiadają na swoim terytorium 131 tajnych podziemnych baz, budowanych już od lat 1940. Amerykanie wybudowali na świecie 1477 takich baz, w których przechowywane są zapasy żywności. Są to podziemne miasta mogące stanowić schronienie dla 106 milionów ludzi na okres do 2 lat.
Koszt budowy tych obiektów to wg szacunków kwota ok. 17-31 miliardów dolarów. Obiekty budowane są w trudno dostępnym terenie, w skałach. Na budowie jednej takiej bazy zatrudnionych może być od 1800 do 20 000 osób.
Wybudowane bazy połączone są podziemnymi tunelami, w których kursują specjalne pociągi. Objętość jednej bazy wynosi około 4,25 mil sześciennych i sięga 5700 stóp pod ziemią.
Szwajcaria przoduje w tym względzie na świecie.Prawie cała ludność tego państwa ma stworzone możliwości ukrycia się w podziemnych miastach. Ponad ćwierć wieku po zakończeniu zimnej wojny w Szwajcarii dalej nie wolno budować bloków mieszkalnych bez schronu atomowego w piwnicy. 300 tys. schronów rozsianych po kraju może pomieścić prawie 9 mln osób – o 1,5 mln więcej, niż wynosi liczba ludności. Ich utrzymanie kosztuje fortunę. Uważni kierowcy zauważą, że alpejski tunel Sonnenberg pod Lucerną różni się od innych. Z samochodu widać gigantyczne wrota z betonu i stali – skrzydło waży 350 ton i jest grube na półtora metra. Półtorakilometrowy tunel to w rzeczywistości część największego schronu atomowego na świecie.
Gdyby w kierunku Szwajcarii ktoś odpalił rakiety z głowicami jądrowymi, jego wnętrza dałyby schronienie 20 tys. ludzi. Wykuta w litej skale konstrukcja wytrzyma być może nawet wybuch w promieniu kilometra głowicy jądrowej o mocy jednej megatony, czyli 70 razy potężniejszej od bomby atomowej, którą w sierpniu 1945 r. Amerykanie zrzucili na Hiroszimę.
Zagrożenia cywilizacyjne i wojny.
Po drogach w naszym kraju przemieszczają się ogromne ilości samochodów ciężarowych z substancjami niebezpiecznymi jak amoniak, chlor oraz różnego rodzaju truciznami stosowanymi w przemyśle. Przejazdy tych "bomb ekologicznych" nie były w przeszłości, jak pamiętamy, nikomu zgłaszane oraz nie były przez nikogo monitorowane. Obecnie jest zupełnie inaczej. Wyobraźmy sobie rozszczelnienie się płaszcza cysterny przewożącej chlor w centrum Poznania, Gdańska czy Wrocławia to ilość ofiar śmiertelnych liczona byłaby już w tysiące. W jednym z programów TV kilka miesięcy temu redaktor prowadzący program zapytał specjalistę od spraw zagrożeń: "w jaki sposób mamy się chronić, gdy dojdzie do wojny nuklearnej?" odpowiedź specjalisty była szybka, zacytuję: "tylko modlitwa".
Niejednokrotnie zadałem sobie pytanie: ile kosztuje życie ludzkie? Dlaczego w dużym nowoczesnym i nie biednym państwie, w centrum Europy jakim jest Polska, trzeba wciąż dbać o bezpieczeństwo w przypadkach coraz częściej występujących szczególnych zagrożeń dla życia i zdrowia. Życie jednak pokazuje iż już nie są one iluzoryczne jak kiedyś zakładano.
Dzisiaj gdy Polska wydatnie wspiera i pomaga walczącej Ukrainie, inwestując we własne bezpieczeństwo oraz obronność wzmacniając między innymi Siły Zbrojne RP, warto także , jak mniemam, poczynić starania legislacyjne i techniczne w przygotowaniu, remoncie, adaptacji już istniejących budowli ochronnych oraz budowę nowych zgodnie z zaistniałymi potrzebami ludności.
Materiały uzupełniające :
https://docplayer.pl/112021908-Warunki-techniczne-jakim-powinny-odpowiadac-budowle-ochronne.html
https://infosecurity24.pl/bezpieczenstwo-wewnetrzne/ministerstwo-zna-liczbe-schronow-i-ukryc-ale-nie-ich-stan-techniczny
http://schrony.edu.pl/schrony_w_polsce.html
https://www.ppoz.pl/czytelnia/ratownictwo-i-ochrona-ludnosci/Schrony-i-ukrycia-dla-ludnosci-/idn:1994
http://orka2.sejm.gov.pl/IZ6.nsf/main/7BF0B2BC
Komentarze
Prześlij komentarz